Орыс және қазақ лингвомәдениеттеріндегі «страх»/«қорқыныш» концепті
Кілт сөздер:
лингвомәдениеттану, тұжырымдама, қорқыныш, өкілдік, әлемнің тілдік бейнесіАңдатпа
Бұл мақалада автор қорқыныш пен оның әртүрлі көріністерін орыс және қазақ тілдерінің материалында бейнелейтін және сипаттайтын лексикалық-фразеологиялық құралдарды анықтауға және салыстыруға, содан кейін осы Тұжырымдаманың жалпы және мәдени сипаттамаларын бөліп көрсетуге тырысты. Сөздік анықтамаларында ұсынылған "қорқыныш" / "қорқыныш" тұжырымдамасының өзегі қазақ және орыс лингвомәдениеттерінде сәйкес келеді, бұл эмоционалдық жағдайды, қауіпке табиғи реакцияны, жағымсыз сезімді білдіреді. "Қорқыныш" / "қорқыш" тұжырымдамасында паремияларды, көркем мәтіндерді зерделеу нәтижесінде анықталған әртүрлі ауызша бейнелеу құралдары бар. Тілдегі адам факторының кез-келген көріністеріне қызығушылық танытатын қазіргі лингвистиканың антропоцентрлік парадигмасы лингвистикалық зерттеулердің мүмкіндіктерін кеңейтеді, өйткені ол тілді әр түрлі тұрғыдан зерттеуді қамтиды. Антропоцентристік парадигма шеңберінде адамның танымдық іс-әрекетімен байланысты тілді қарастыру қажеттілігі туындайды. Лингвистикамен түйіскен кезде пайда болған ғылыми пәндердің жақындасу тенденциясы тіл мен сөйлеу құбылыстарын жан-жақты және көп қырлы талдауға деген ұмтылысқа байланысты.